Effects ISO 26000 กับ CSR

CSR and ISO 26000 Effects!!!

มาตรฐานเพื่อความรับผิดชอบต่อสังคม ISO 26000 Social Responsibility เป็น มาตรฐานการแสดงความรับผิดชอบต่อผลกระทบของสังคมและสิ่งแวดล้อมจากการตัดสิน ใจ และดำเนินกิจกรรมต่างๆ ขององค์กร ซึ่งองค์กรระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (International Organization for Standardization: ISO) ได้เริ่มมีการพิจารณาตั้งแต่ พ.ศ. 2548 เป็นต้นมา และคาดว่าน่าจะมีการประกาศใช้อย่างเป็นทางการในช่วงปลายปี 2552

วัตถุประสงค์ของ ISO 26000 เพื่อ ให้บริษัท องค์กร หน่วยงาน และสถาบันทั่วโลก รวมไปถึงผู้มีส่วนได้ส่วนเสียขององค์กรได้เพิ่มความตระหนัก และสร้างความเข้าใจในเรื่องของความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งมาตรฐานดังกล่าวจะเป็นข้อแนะนำ หลักการ และวิธีการของความรับผิดชอบต่อสังคมที่องค์กรพึงปฏิบัติโดยความสมัครใจ ทุกองค์กรสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้โดยไม่ต้องมีการตรวจรับรอง

 หลัก 7 ประการของ ISO 26000

1. หลักการปฏิบัติตามกฎหมาย (Principle of Legal Compliance) องค์กรจะต้องมีการปฏิบัติที่สอดคล้องกับกฎหมาย กฎระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับระดับชาติและระดับสากล ทั้งในเชิงรุกและเชิงรับ
2. หลักการเคารพต่อแนวปฏิบัติระดับชาติหรือระดับสากล (Principle of Respect for Authoritative Inter-government Agreement or Internationally Recognized Instruments) รวมถึงสนธิสัญญาสากล คำสั่ง ประกาศ ข้อตกลง มติ และข้อชี้นำต่างๆ ซึ่งได้รับการรับรองจากองค์กรสากลที่เกี่ยวข้องกับองค์กรนั้นๆ
3. หลักการให้ความสำคัญกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Principle of Recognition of Stakeholders and Concerns) องค์กร ควรตระหนักถึงสิทธิและผลประโยชน์ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย โดยเปิดโอกาสให้แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับกิจกรรมขององค์กร เช่น นโยบาย ข้อเสนอ หรือการตัดสินใจต่างๆ ก็ตามที่จะส่งผลต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
4. หลักการแสดงความรับผิดชอบที่สามารถตรวจสอบได้ (Principle of Accountability) ในการดำเนินงานใดๆ ก็ตามขององค์กรต้องสามารถตรวจสอบได้จากภายนอก
5. หลักการความโปร่งใส (Principle of Transparency) องค์กรควรเปิดเผยข้อมูลต่างๆ ให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย รวมถึงผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับทราบอย่างชัดแจ้ง
6. หลักการความเคารพในสิทธิมนุษยชน (Principle of Respect of Fundamental Human Right) องค์กรควรดำเนินนโยบายและกิจกรรมที่สอดคล้องกับปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
7. หลักการความเคารพในความหลากหลาย (Principle of Respect for Diversity) องค์กรควรจ้างพนักงาน โดยไม่มีการแบ่งแยกเชื้อชาติ สีผิว ความเชื่อ อายุ เพศ

 ISO 26000 ได้กำหนดองค์ประกอบหลักของความรับผิดชอบไว้ 7 ประการ

1. มีการกำกับดูแลกิจการที่ดี (Organization Governance) คือ องค์การควรกำหนดหน้าที่ให้คณะกรรมการฝ่ายจัดการ ผู้ถือหุ้น และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสามารถสอดส่องดูแลผลงานและการปฏิบัติงานองค์กรได้ เพื่อแสดงถึงความโปร่งใส พร้อมรับการตรวจสอบ และสามารถชี้แจงให้ผู้มีส่วนได้เสียได้รับทราบถึงผลการปฏิบัติงานได้
2. คำนึงถึงสิทธิมนุษยชน (Human Right) ซึ่ง เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ โดยสิทธิดังกล่าวครอบคลุมถึงสิทธิความเป็นพลเมือง สิทธิทางการเมือง สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม และสิทธิตามกฎหมายระหว่างประเทศด้วย
3. ข้อปฏิบัติด้านแรงงาน (Labor Practices) องค์กรต้องตระหนักว่าแรงงานไม่ใช่สินค้า ดังนั้น แรงงานจึงไม่ควรถูกปฏิบัติเสมือนเป็นปัจจัยการผลิต
4. การดูแลสิ่งแวดล้อม (Environment) องค์กร จำเป็นที่จะต้องคำนึงถึงหลักการป้องกันปัญหามลพิษการบริโภคอย่างยั่งยืน และการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพในการดำเนินการผลิตและบริการ
5. การดำเนินธุรกิจอย่างเป็นธรรม (Fair Operating Practices) องค์กร ต่างๆ ควรแข่งขันกันอย่างเป็นธรรมและเปิดกว้าง ซึ่งจะช่วยส่งเสริมประสิทธิภาพในการลดต้นทุนสินค้าและบริการ นวัตกรรมการพัฒนาสินค้าหรือกระบวนการใหม่ๆ รวมถึงจะช่วยขยายการเติบโตทางเศรษฐกิจและมาตรฐานการครองชีพในระยะยาว
6. ใส่ใจต่อผู้บริโภค (Consumer Issues) องค์กร จะต้องเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคได้รับทราบข้อมูลในการใช้สินค้าและบริการอย่าง เหมาะสม ทั้งยังต้องให้ความสำคัญกับการพัฒนาสินค้าและบริการที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม โดยคำนึงถึงความปลอดภัยในการใช้งานและสุขภาพของผู้บริโภค นอกจากนี้ เมื่อพบว่าสินค้าไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด องค์กรก็จะต้องมีกลไกในการเรียกคืนสินค้า พร้อมทั้งยังต้องให้ความสำคัญกับกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค และถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัดอีกด้วย
7. การแบ่งปันสู่สังคมและชุมชน (Contribution to the Community and Society)

ในเบื้องต้นจะเห็นว่า เรื่อง CSR คงจะไม่ใช่เรื่องไกลตัวเราอีกต่อไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง ISO 26000 ที่ อาจจะมีการประกาศใช้อย่างเป็นทางการเร็วๆ นี้ ซึ่งเมื่อต้องนำมาปรับใช้ในองค์กรและมีผลในเชิงปฏิบัติจริงแล้ว คงต้องศึกษากันอย่างลึกซึ้ง และทำความเข้าใจกันในรายละเอียดยิ่งขึ้น

ในครั้งต่อไปผู้เขียนจะนำหัวข้อเกี่ยวกับ CSR ที่จำเป็นต้องรู้ หรือควรจะต้องรู้มาแบ่งปันกันอีก คอยติดตามหรือร่วมแสดงความคิดเห็น แชร์ความรู้ แลกเปลี่ยนระหว่างกันได้

ข้อมูลอ้างอิง: 

- นิตยสารแบรนด์เอจฉบับเข้มข้นพิเศษ. (เมษายน 2552). Super CSR Series 4^th 
  2009. “CSR Stage of Knowledge: Overview อดีต-ปัจจุบัน-อนาคต”.

- บัณฑิตย์ ธนชัยเศรษฐวุฒิ. (มีนาคม 2551). หนังสือ วิเคราะห์กฎหมายแรงงานกับ
  การส่งเสริมคุณภาพชีวิตคนทำงาน “บทวิเคราะห์ แนวคิด ซีเอสอาร์ (CSR) ความ
  รับผิดชอบของธุรกิจต่อสังคม. โรงพิมพ์ มูลนิธิอารมณ์ พงศ์พงัน.