ปฏิบัติงานตามพระราชนิพนธ์

หลายวันมานี้นึกถึงโคลงสี่สุภาพนี้บ่อยครั้ง

ความรู้คู่เปรียบด้วย             กำลังกายแฮ

สุจริตคือเกราะบัง               ศาสตร์พ้อง

ปัญญาประดุจดัง                อาวุธ

กุมสติต่างโล่ป้อง              อาจแกล้วกลางสนาม

                     พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

 

วรรคที่นึกถึงคือ สุจริตคือเกราะบัง ศาสตร์พ้อง

ในการปฏิบัติงานนั้น บ่อยครั้งที่มุ่งมั่นจะทำให้ได้ผลสำเร็จตามเป้าหมาย หลายการกระทำก็สุ่มเสี่ยงต่อการถูกกล่าวหา 

ราชการ คือ การที่ต้องทำตามกฎระเบียบที่มีขั้นตอนมากและล่าช้าตามจำนวนข้อกำหนดที่ต้องกลั่นกรอง ผ่านงานจนถึงการอนุมัติ 

ในบริบทปัจจุบัน ขั้นตอนที่มากมายก็ไม่เอื้อต่อการแข่งขัน รวมทั้งจากการเร่งรัดให้เบิกจ่ายเงินตามเวลาที่กำหนด ก็อาจไม่สามารถจำดำเนินการให้ครบขั้นตอนได้ทั้งหมด และบ่อยครั้งไปล่าช้าในขั้นตอนการผ่านงาน

โคลงสี่สุภาพนี้ จำได้ตอนเด็ก แต่มาเข้าใจความหมายเมื่อตอนแก่

การทำศึกในอดีต/ปัจจุบัน ต้องอาศัยร่างกายที่แข็งแรงจึงได้เปรียบ และโคลงนี้เปรียบไว้ว่าต้องมีความรู้ ดังนั้นความรู้จึงเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิต

ความสุจริต เป็นเกราะที่ไว้สวมใส่ป้องกันอาวุธที่ผ่านโล่มาถึงตัวเรา

ปัญญาเปรียบดังอาวุธ ที่ใช้ทำร้ายศัตรู ซึ่งจริง ๆ แล้วต้องใช้ปัญญาป้องกันตัวเองด้วย แต่น่าจะเปรียบปัญญาเป็นเครื่องมือที่ใช้ดำเนินการเพื่อให้งานสำเร็จมากกว่า รวมทั้งวิธีการทำงานด้วย

แต่มีความรู้ ปัญญา สุจริตก็ยังไม่พอ ต้องมีสติ ที่เปรียบเสมือนโล่ ที่ป้องกันศาสตราวุธที่จะเข้ามาถึงตัวเรา ต้องมีสติที่จะเลือกวิธีดำเนินการให้เหมาะสมจากหลากหลายมาตรการที่มีให้เลือก จะรุกจะรับก็ต้องดูกำลังของข้าศึก รู้หนักรู้เบา รู้บุกรู้ถอย โอนอ่อนบ้าง จัดว่าเป็นการใช้สติในการปฏิบัติงาน

ชีวิตที่จะประสบความสำเร็จ ก็ต้องมีสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานครับ

ผม..เอง (แมว 61+)