Intermediate check # 1_ตรวจสอบเครื่องมือระหว่างการใช้งานเครื่องชั่ง

เมื่อต้นเดือนมิถุนายน 2555 ได้มีโอกาศเข้ารับการอบรมเรื่อง การตรวจสอบความใช้ได้ของวิธี ว่าต้องทำอย่างไรบ้าง

นอกจะต้องตรวจสอบความใช้ได้ของวิธี (Method validation)
สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ 17025 ยังจะต้อง การตรวจสอบเครื่องมือระหว่างการใช้งาน (Intermediate Check )อีกด้วย

วัตถุประสงค์

 เพื่อความมั่นใจว่าเครื่องมือที่ใช้ในห้องปฏิบัติการได้มาตรฐานและได้คุณภาพตลอดระยะเวลาในระหว่างการสอบเทียบหรือใช้งาน
 และ เพื่อให้ทราบถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้นและสามารถแก้ไขได้ทันเวลา

ดังนั้น สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ Micropipette ที่ได้รับการรับรองตามาตรฐาน มอก 17025
จำเป็นต้องทำ Intermediate Check ของทุกเครื่องมือที่ใช้ในห้องปฏิบัติการสอบเทียบ
ถึงแม้ว่าการใช้งานเครื่องดังกล่าวไม่ได้ใช้ แบบสมบุกสมบัน แต่ในข้อกำหนดของ ISO 17025
ข้อกำหนด  5.5.10 จำเป็นต้องตรวจสอบเครื่องมือระหว่างการใช้งาน(intermediate check)
เพื่อให้มั่นใจในสถานะการสอบเทียบของเครื่องมือ การตรวจสอบเหล่านี้จะต้องดำเนินการตามขั้นตอนการดำเนินงานที่กำหนดไว้

ข้อกำหนดของ ISO 17025 นอกจากเราทำ Intermediate check เครื่องมือต่างๆที่จำเป็นแล้วสิ่งสำคัญที่ต้องมีอีกคือ กำหนดแผนทำ Intermediate check
 ความถี่บ่อยแค่ไหนและจะต้องทำเมื่อไร ห้องปฏิบัติการเป็นผู้กำหนดเอง โดยอาจพิจารณาจากความถี่ของการใช้งาน การสอบเทียบ เป็นต้น
และต้องมีวิธีปฏิบัติงาน ซึ่งจะต้องมีกำหนดเกณฑ์การยอมรับ และวิธีการประเมินผลด้วยว่าทำไปแล้วผ่านหรือไม่ผ่านไม่อย่างนั้นทำไม่ก็ไม่มีประโยชน์

การทำ Intermediate Check ของเครื่องมือที่ใช้สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ Micropipette
               ตามแผนการตรวจสอบเครื่องมือวัดระหว่างการใช้งาน (Intermediate Check) สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ Micropipette (Plan-RES-Calibration-01)
              ซึ่งประกอบด้วย

1.    เครื่องชั่ง 5 ตำแหน่ง

2.    เครื่องชั่ง 4 ตำแหน่ง

3.    Thermometer/ Relative Humidity Data Logger

4.    เทอร์โมมิเตอร์ชนิด Liquid-in-Glass แบบ Partial Immersion

5.    Barometer

ดังนั้น เดือน พ.ค. 55 ที่ผ่านมา ตามแผนการตรวจสอบเครื่องมือวัดระหว่างการใช้งาน (Intermediate Check) สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ Micropipette (Plan-RES-Calibration-01)
ต้องทำ Intermediate Check ของ เครื่องชั่ง  5 ตำแหน่ง (ช่วงขอขยายขอบข่ายการรับรอง)
ซึ่งผู้รับผิดชอบได้แก่ พี่Wawa ผู้จัดการด้านเทคนิคประจำห้องปฏิบัติการสอบเทียบ Micropipette และ ผู้สอบเทียบ คือ DaDa

ก่อนการทำ Intermediate check  จะต้องควบคุมสภาวะแวดล้อมของห้องปฏิบัติการ
สำหรับการควบคุมสภาวะแวดล้อมทางกายภาพของห้องปฏิบัติการสอบเทียบเครื่อง Micropipette
ก่อนการทำ Intermediate check  มีการควคุม / บันทึกค่าอุณหภูมิห้อง ความชื้นสัมพัทธ์ และความดันบรรยากาศ ดังนี้

-  ควบคุมอุณหภูมิห้องให้อยู่ในช่วง 20 ± 2 องศาเซลเซียส ตลอดการทำ Intermediate check 

-  ควบคุมความชื้นสัมพัทธ์ (Relative Humidity) ให้มีค่าอยู่ในช่วง 60 ± 10% ตลอดการทำ Intermediate check 

-  ความดันบรรยากาศ ให้เปลี่ยนแปลงอยู่ในช่วงไม่เกิน   60  ± 10 mbar ตลอดการทำ Intermediate check 
 (อ้างอิงจาก ISO-8655-6:2002 Piston-operated volumetric apparatus - Part 6: Gravimetric methods for
the determination of measurement error)


ขั้นตอนการตรวจสอบเครื่องมือระหว่างการใช้งาน (Intermediate Check) ของ เครื่องชั่ง ไม่ยากค่ะ
     กำหนดจุดสำหรับการทำ Intermediate check เครื่องชั่ง ณ จุดน้ำหนัก 0.005g 50g 150g และ 200g     โดยใช้ตุ้มน้ำหนักมาตรฐาน E2
หรือเลือกใช้ตุ้มน้ำหนักตามความเหมาะสมกับเครื่องชั่งและครอบคลุมช่วงการใช้งานอย่างน้อย 3 จุด
และบันทึกในแบบฟอร์มบันทึกผลการตรวจสอบเครื่องมือระหว่างการใช้งาน (Intermediate Check)
1.    ทดสอบความเป็นเชิงเส้น โดยใช้ตุ้มน้ำหนักแต่ละตุ้มน้ำหนักชั่งซ้ำ 10 ซ้ำ บันทึกค่าน้ำหนักที่ได้
2.    ตรวจสอบผลกระทบของการวางน้ำหนักไม่ตรงกลางจาน  (Eccentric Loading)
      -   ใช้ตุ้มน้ำหนักขนาด 50 g เป็นต้น โดยวางตุ้มน้ำหนัก ณ ตำแหน่งต่างๆ
           แต่ละตำแหน่งวางตุ้มน้ำหนักมาตรฐาน ทำซ้ำ 3 ซ้ำ บันทึกค่าและคำนวณค่าเฉลี่ยตามรูป

     -    คำนวณค่าความไม่แน่นอน

 



เกณฑ์การยอมรับ Intermediate check เครื่องชั่ง
    ค่า Uncertainty + Correction จะต้องไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด ของทุกจุดที่ทำ Intermediate check
   ค่า Eccentric Loading จะต้องไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด

การประเมินผลการทำ Intermediate check เครื่องชั่ง
  -   ถ้าผลการทำ Intermediate check ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดแสดงว่าเครื่องชั่งสามารถใช้งานได้
  -    ถ้าผลการทำ Intermediate checks ไม่ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดให้ส่งเครื่องชั่งสอบเทียบใหม่
จากผลการประเมินเมื่อวันที่ 28 พ.ค. 55 พบว่า
1.  ค่า Uncertainty + Correction ไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด  (ผ่าน)
2. ค่า Eccentric Loading ไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด  (ผ่าน)


อีก 4 รายการ ดำเนินการตามแผนช่วงเดือน สิงหาคม 2555

ขั้นตอนไม่ยากค่ะ แต่ ที่ยากก็ตรงที่ห้องต้องควบคุมสภาวะแวดล้อม ค่อนข้างหนาว
เข้าห้องสอบเทียบครั้งนึงออกมา ฮัดชิ้ว ฮัดชิ้ว เพราะความหนาว แล้วก็ปวดหัวทุกทีเลยซิ......หวัดรับประทานตลอดๆ...