ค่าของปริญญา 1. ค่าใช้จ่าย

ปริญญาคือใบรับรองผลการศึกษาว่า เรียนอะไร สาขาอะไรมา 

ซึ่งคน ๆ หนึ่งจะได้ปริญญา มีการลงทุนมากมาย ทั้งครอบครัว คนเรียน และรัฐบาล 

รวมทั้งมีผู้ดำเนินการมากมาย ทั้งผู้สอนหลายคน ผู้บริหารหลายระดับ เจ้าหน้าที่มากมายหลายคน หลายแผนก หน่วยงาน 

ที่ทำให้มีค่าใช้จ่ายมากมาย จากการลงทุนของรัฐในการจัดตั้ง บริหารมหาวิทยาลัย 

จากครอบครัวที่ต้องสนับสนุนค่าใช้จ่าย 

บางคนโชคดีได้รับทุนการศึกษา บางคนต้องทำงานส่งตัวเองเรียนซึ่งเป็นจำนวนมากในประเทศแถบตะวันตก

การเรียนยังมีค่าเสียโอกาสเป็นต้นทุนด้วย เมื่อเทียบกับคนทำงานได้ค่าตอบแทนกับคนหนึ่งที่ต้องใช้ค่าใช้จ่ายในการลงทุนเรียน 

กว่าจะได้ปริญญา มีค่าใช้จ่ายสูงมาก ยิ่งการเรียนในมหาวิทยาลัยเอกชน ไปเรียนต่างประเทศ ก็ยิ่งมีค่าใช้จ่ายมากขึ้น 

การเรียนสาขาแพทย์ ทันตแพทย์ เภสัช พยาบาล มีค่าใช้จ่ายสูงขึ้น ทั้งภาครัฐ และจากผู้เรียน 

นั่นคือภาคค่าใช้จ่ายกว่าจะได้ปริญญา ซึ่งยังมีหน่วยงานอื่น ๆ เกี่ยวข้องด้วย ทัเงหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน คือการให้ศึกษาดูงาน ฝึกงาน ทำกิจกรรมต่าง ๆ ของนักศึกษาเพื่อสร้างประสบการณ์ระหว่างเรียน 

สำหรับการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษายังมีค่าการทำวิจัย ทั้งสถานที่ เครื่องมือ อุปกรณ์ ทุกอย่างในการทำวิจัย

จะเห็น ปริญญาทุกระดับกว่าจะได้มีค่าใช้จ่ายมากมาย รวมถึงเวลาที่มากขึ้น ตราบที่ยังเรียนไม่จบก็ต้องจ่ายค่าธรรมเนียมการศึกษา ค่ากินอยู่ และค่าเสียโอกาสที่ยังไม่สามารถหารายได้ได้

ซึ่งทั้งหมดคือสิ่งที่ผู้เรียน นักศึกษาต้องตระหนักและคิดให้ดีว่าจะใช้ปริญญาให้คุ้มค่าได้อย่างไร ที่เป็นค่าที่ได้จากการได้รับปริญญา

ส่วนค่าใช้จ่ายจะเป็นเท่าไร นักศึกษาแต่ละคนสามารถคำนวณหาได้เอง ในฐานะที่เป็นนักศึกษาที่สังคมให้ค่าว่า ปัญญาชน คือคนที่มีปัญญา