ข้าว 1 คำ ตามความหมายของวิทยาศาสตร์เกษตร

การเกษตรที่ผ่านมา เน้นเฉพาะเชิงการผลิต เชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ แต่ยังไม่เน้นคุณค่า

การเน้นคุณค่า จะทำให้ข้าว 1 คำที่เป็นอาหารมีความหมายที่มีคุณค่า และทำให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้น ที่ต้องใช้ผลการศึกษาทางวิทยาศาสตร์  ไปอธิบายคุณค่าทางโภชนาการ ว่า

ข้าว 1 คำนั้น มีสารอาหารอะไรบ้าง เป็นคาร์โบไฮเดรท โปรตีน ไขมัน วิตามิน เกลือแร่อะไร ยังขาดอะไรสำหรับการเป็นอาหารการมีชีวิตที่ดี ข้าวพันธุ์ไหน มีสารอะไรมากน้อยแตกต่างกัน พันธ์ที่มีคุณค่าอาหารดีกว่า สูงกว่า ย่อมมีคุณค่า มูลค่าสูงกว่า

ข้าว 1 คำ ต้องใช้ปุ๋ย ใช้ยา ใช้พลังงานที่นำเข้าเท่าไร

ข้าว 1 คำ มีมูลค่า ต้นทุน ทรัพยากร กระบวนการผลิตเท่าไร ได้ใช้ทรัพยากรคุ้มค่าแล้วหรือไม่ ยั่งยืนหรือไม่

ข้าว 1 คำ ในการผลิตมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม การใช้น้ำ ใช้อากาศ ทำลายป่า ทำลายต้นน้ำ หรือไม่

ข้าว 1 คำ ในการผลิตได้ใช้แรงงานถูกต้องตามกฎหมาย สร้างผลกระทบทางความเป็นอยู่ ใช้สารเคมีมีผลต่อสุขภาพผู้ผลิตหรือไม่

ข้าว 1 คำ หากทานไม่หมด ทิ้งไว้เกิดการสูญเสียอะไร เน่าเสีย มีผลต่อสิ่งแวดล้อมอย่างไร  

ฯลฯ

นี่คือ ส่วนหนึ่งของการใช้วิทยาศาสตร์ แสดงถึง มูลค่าทั้งด้านบวก ด้านลบ ในการผลิต การใช้ทรัพยากร การสร้างผลกระทบ ที่ยังต้องคิดถึงทางเลือกว่า ที่ใช้ผลิตข้าวนั้น สามารถใช้ผลิตอื่น ๆ ที่ดีกว่าหรือไม่

ยังต้องคิดถึง การผลิตว่าคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ หรือไม่ ผลิตมากเกินไปหรือไม่ มีทางเลือกที่ดีกว่า หรือไม่

การเกษตรที่เป็นวิทยาศาสตร์ เป็นเน้นให้เห็นคุณค่า มูลค่า และความคุ้มค่า ที่เป็นค่าที่แท้จริงของทรัพยากร ของคุณค่าต่อชีวิต ที่มากกว่า คำว่า อาหารและผลผลิตพืช