มีปัญหา...ต้องอย่าเหมา

อยากเขียนบันทึกเรื่องนี้ทั้งเพื่อเตือนใจตัวเองและฝากถึงทุกท่านที่แวะมาอ่าน คิดว่าหากเราช่วยกันคิด ช่วยกันมองเรื่องนี้ การแก้ปัญหาที่เกิดจากความผิดพลาดใดๆก็อาจจะง่ายขึ้นและตรงจุดขึ้น โดยไม่มีอคติ ไม่ต้องขุ่นเคีองใจ ไม่ก่อให้เกิดความต่อต้านและปัญหาจะกลายเป็นโอกาสในการพัฒนาของงานต่างๆมากกว่าการที่จะมากลบเกลื่อนปกปิดกัน

เวลาเกิดปัญหาหรือมีความผิดพลาดใดๆ เรามักจะได้ยินหลายๆความเห็นที่บอกว่า เอาอีกแล้วไอ้พวกนี้ก็แบบนี้แหละ พวกนี้ กลุ่มนี้ก็อย่างนี้ ซึ่งเป็นการว่าแบบเหมารวม หรือมีใครทำอะไรผิดพลาด ที่เป็นเรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้วเราก็จะเริ่มขุดคุ้ยความผิดพลาดอื่นๆที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เกิดขึ้น แต่เป็นเรื่องราวเก่าๆของคนนั้นๆเอามาว่าแบบเหมารวมกันไปด้วย

ถ้าเราเป็น"ไอ้พวกนั้น" เราก็จะคิดว่า เราไม่ได้ทำ ไม่ได้เป็นอย่างนั้นสักหน่อย ทำไมเราต่องโดนไปด้วย หรือถ้าเราเป็น"คนคนนั้น" เราก็จะคิดว่า นี่ทำผิดครั้งนี้ ทำไมไม่ว่าเฉพาะเรื่องนี้ ทำไมต้องท้าวความเรื่องเก่าๆ ไม่เห็นจะเกี่ยวกันเลย ทำดีๆ ทำถูกๆมาตั้งเยอะแยะไม่เห็นเคยชม พอทำผิดแค่นี้โดนเลย แถมที่ทำผิดแบบอื่นๆที่ใครๆก็เคยทำผิดพลาดมากกว่าครั้งเดียวทั้งนั้น ก็ต้องโดนขุดมาว่าอีก ทำไมต้องเอามาสุมว่าเราไปพร้อมกันหมด

นี่เป็นธรรมชาติของมนุษย์เลยนะคะ คือเราต้องเข้าข้างตัวเองอยู่แล้ว เป็นเรื่องธรรมดา เพราะเวลาทำอะไรก็แน่นอนว่าไม่มีใครอยากให้เกิดความผิดพลาด เสียหาย ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ เราจะมองเห็นโทษของคนอื่นใหญ่กว่าโทษของเราเสมอ 

ทางที่ดีคืออะไรใครๆก็รู้แล้ว แต่หากเราไม่หยุดคิดก่อนพูด ก่อนว่า เรามักจะลืม นั่นคือ เวลามีปัญหา ก็ต้องมองที่ปัญหานั้นก่อน พยายามอย่าเริ่มด้วยการตำหนิคน ควรคิดว่าในขั้นตอนของเรื่องนั้นๆมีอะไรที่ทำให้เกิดปัญหานั้นได้ คนทำมีส่วนยังไง และที่สำคัญอย่างยิ่งก็คือ ต้องมุ่งเฉพาะเรื่องที่กำลังเป็นปัญหา ไม่เหมารวมทั้งในลักษณะของกลุ่มหรือของคน ถ้าเราพยายามทำให้ได้อย่างนี้ เราจะได้เห็นว่า ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นจะยินดีให้ข้อมูล ช่วยกันคิดแก้ไขปัญหา ช่วยกันวางแผนได้ว่าหากไม่อยากให้เกิดปัญหาอย่างนั้นอีกควรทำอย่างไร

ทุกสังคม ทุกกลุ่มมีทั้งคนดีและไม่ดี คนทุกคนมีทั้งเวลาดี คุณสมบัติที่ดีและเวลาร้ายกับคุณสมบัติที่ไม่ดี ถ้าเราอยากให้เกิดสิ่งดีๆ เราอยากแก้ไขสิ่งที่ผิดสิ่งที่ไม่ดี เราควรจะช่วยกันชื่นชมสิ่งที่ดี คนที่ดี ส่งเสริมเรื่องดีๆ อย่าให้เรื่องร้ายๆ เรื่องไม่ดีมาทำให้กลุ่มคนดีเสียกำลังใจ อย่าให้คนที่ทำผิดไม่มีโอกาสในการแก้ไข ถ้าตั้งต้นด้วยการคิดว่าไม่มีใครอยากทำผิดพลาด โอกาสในการแก้ปัญหาจะมากกว่าเสมอ